Het is wel even wennen als je binnenkomt en je meteen oog in oog staat met twee jonge, naakte mensen in een deurpost. Dat is Marina Abramovic: provocerend, cru, rauw zoals de rauwe ui die ze naar binnen werkt op een filmpje dat we voorgeschoteld krijgen.
De nu 72-jarige Servische Abramovic is de belangrijkste eigentijdse ‘performing art’ kunstenares die al 50 jaar de wereld provoceert met haar optredens. In het Strozzi paleis in Florence is haar tentoonstelling ’The Cleaner’ te zien, waarin ze terugkijkt op haar lange carriere. Kunstwerken, video’s, foto’s, voorwerpen en vooral performances.
De performances voert ze niet meer zelf uit. Daar zijn 35 jonge kunstenaars door haar team voor opgeleid. De twee naakte ‘portiers’ wachten op een dappere bezoeker die door het portaal stapt en de intimiteit doorbreekt. Toen in 1977 Abramovic deze performance zelf uitvoerde met haar partner Ulay bij de ingang van het moderne kunst museum in Bologna, greep de politie in. Dan is er de jongen die een skelet schoonpoetst. En de performance ‘The House with the Ocean View’ van een vrouw die 13 uur per dag naakt op een open etage leeft zonder te eten. Alleen water drinken is toegestaan.
Kortom, Marina Abramovic zoekt altijd de grenzen op van het fysiek en psychisch mogelijke. Zo loopt bijvoorbeeld de spanning hoog op in het filmpje waarin Ulay een boog spant, en die samen met Abramovic in evenwicht houdt, terwijl de pijl op haar hart gericht is.
De gemoederen lopen hoog op in Florence bij de discussie of dit wel of geen kunst is. De bezoekersaantallen liegen er in ieder geval niet om: in twee maanden tijd 100.000 bezoekers, waarvan het overgrote deel jongeren. Om een oordeel te kunnen uitspreken, is een bezoek verplicht.
Marina Abramovic, tot 20 januari 2019 in het Strozzi paleis in Florence.
